Het Motorrijwiel 190

GEEN GEMIETER, VIJFTIEN LITER! Bonnen kenden we uit de Tweede Wereld­ oorlog, maar wie in 1972 had gezegd dat benzine binnen afzienbare tijd op de bon zou gaan, was voor zijn eigen veiligheid direct afgevoerd naar het gesticht. En toen volgden de onverwachte ontwikkelingen zich snel op… De directe aanleiding voor de benzinebonnen is de olieboycot van 1973. De Arabische olie- producerende landen, die lang naar de pijpen van de oliemaatschappijen dansten, kwamen (verenigd in de OPEC) voor hun eigen rechten op. De te lage prijs per vat werd drastisch rechtgezet door de olieprijs met zeventig procent te verhogen en gelijktijdig de olie­ productie met vijf procent te verlagen. Die maatregelen verklaren waarom de olieprijs naar recordwaarden stijgt, maar ze verklaren niet waarom er zo’n enorm olietekort in Nederland ontstaat. Dat is dan weer het gevolg van de loyale steun van de Nederlandse staat aan Israël tijdens de Jom Kipoer-oorlog. De Arabische landen besluiten daarom tot een volledige boycot van Nederland. Duitse toeristen wel De olieschaarste dwingt het kabinet Den Uyl tot unieke maatregelen. Naast een snelheids­ Nooit verwacht, maar toch gekomen: een halve eeuw geleden ging de benzine op de bon. Het besluit luidt een zeer korte periode in van burgerlijke ongehoorzaamheid, carnavalskrakers, autovrije zondagen, opportunisme, zwendel, afgeblazen motorsportwedstrijden en hamsteren. | Tekst: Ad van de Wiel; Fotografie: Nationaal Archief, iStock | 48 REPORTAGE BENZINE OP DE BON