Het Motorrijwiel 179

MMC WERNER 198CC - 1898 Deze Werner MMC uit 1898 met nummer 11 ingeslagen op het motorblokje is zo’n zeldzaam overgebleven voorbeeld uit de pionierstijd van het motorrijden. Het verhaal gaat dat dit motor- rijwiel in de jaren twintig van de vorige eeuw als aflossing van een schuld bij een fietsenhandelaar in het Engelse Davenport terecht kwam en daar vervolgens tot 1984 een vergeten bestaan leidde. Na de ontdekking in een opslag werd al snel dui- delijk dat het een in 1898 onder licentie in Enge- land gebouwde kopie was van de Franse Werner Motocyclette. Filmprojectoren Werner was een motormerk van de in Parijs gevestigde Russische emigranten Michel en Eugene Werner. Zij exploiteerden daar een cinematografiebedrijf. Zij bouwden hun eerste experimentele motorfiets in 1896 met een De Dion-Bouton-blokje. Daarna monteerden zij een eencilinder-benzinemotortje, ontworpen door Hippolyte Labitte, voor het balhoofd van een fiets, direct boven het voorwiel, dat via een riem werd aangedreven. Dat was vernieuwend in een markt waarin driftig met gemotoriseerde driewielers werd geëxperimenteerd. De creatie kreeg de naam Motocyclette. De broers kenden Hippolyte Labitte omdat hij hen een viertaktmo- torblokje kon leveren voor de aandrijving van hun filmprojectoren. Hoewel de Motocyclette omslachtig te starten en te berijden was, was het toch een van de eerste praktische motorfietsen die kopers aansprak. Zodanig zelfs dat de broers hun cinematografiebedrijf vaarwel zeiden om een fabriekje op te zetten. Met succes, want in 1900 verlieten maar liefst duizendWerners de fabriek. In Engeland verwierf We staan er misschien wel te weinig bij stil, maar ook onze geliefde gemotoriseerde tweewielers zijn het vernuftige product van letterlijk vallen, opstaan en eindeloos ontwikkelen en verbeteren. Vooral in de begintijd, toen zaken als het frame en de voorvork van de motorfiets vaak weinig sterker waren dan die van een gewone fiets en niet zelden braken, en banden nog slecht van kwaliteit waren en gemakkelijk van de velg afliepen, was het pionieren. De techniek stond nog in de kinderschoenen en rijden was een kunst op zich was. In deze rubriek staan we stil bij die pioniersmachines. De van oorsprong Franse MCMWerner Motocyclette was in al zijn eenvoud het eerste praktisch te berijden motorrijwiel na de Hildebrand &Wolfmüller. 32 REPORTAGE UIT DE PIONIERSTIJD